Dwa stawy, jedno działanie
Trzeba pamiętać, że stawy skroniowo-żuchwowe, mimo że są dwa, funkcjonują jak jeden współgrający ze sobą staw, w przeciwieństwie do na przykład stawów łokciowych, które mogą działać całkiem oddzielnie. Dlatego dysbalans mięśniowy, problemy i napięcia jednego stawu odbijają się bardzo mocno na działaniu drugiego stawu. Bardzo często obserwuje się, że w przypadku zaburzenia w jednym stawie skroniowo-żuchwowym bądź w jego okolicy zmuszają drugi staw do przejęcia pracy, aby ,,odciążyć” źle funkcjonujący staw. Powoduje to jego przeciążenie, a nawet prowadzi do jeszcze większych zaburzeń, niż w pierwszym stawie.
Czego dotyczą dysfunkcje stawów skroniowo-żuchwowych?
Zaburzenia w stawie skroniowo-żuchwowym są określeniem obejmującym bardzo dużą grupę dysfunkcji. Mogą dotyczyć samej struktury stawu: zmian zwyrodnieniowych, dyslokacji krążka, wiotkości torebki stawowej, mogą też obejmować zaburzenia jego funkcji, takie jak ograniczenia ruchomości, asymetrie ruchów. Należy zaznaczyć, że dysfunkcje stawu skroniowo-żuchwowego nie są diagnozą - są zespołem objawów i nieprawidłowości prowadzących do upośledzenia funkcji całego układu stomatognatycznego.
Ważne jest to, że znacznie częściej dolegliwości lokalizują się w mięśniach dookoła stawu, czyli mięśniach żucia oraz w mięśniach szyi. Szyja jest transferem, przenoszącym napięcia z głowy do ciała i z ciała do głowy. Warto zatem pamiętać, że dysfunkcje związane ze stawami skroniowo- żuchwowymi często rzutują na struktury i narządy daleko odległe, i nawzajem. Połączone mogą być z zaburzeniami w obrębie stóp, kolan, bioder, miednicy (w tym mięśni dna miednicy, gdyż należą one do tej samej taśmy, co mięśnie żucia związane ze stawami skroniowo-żuchwowymi), trzewi oraz kończyn górnych.
Objawy
Objawy związane z zaburzeniami pracy stawów skroniowo-żuchwowych lokalizują się w obrębie:- Głowy: bóle czoła, bóle skroni, bóle imitujące migreny;
- Oczu: ból opisywany jako odczuwalny za gałkami ocznymi, przekrwienie gałek ocznych, uczucie wytrzeszczu oczu, nadwrażliwość na światło;
- Jamy ustnej: dyskomfort, krwawienie dziąseł, nagryzione policzki wewnątrz ust;
- Zębów: zgrzytanie, zaciskanie, poluzowanie, ból tylnych zdrowych zębów;
- Gardła: trudności w przełykaniu, bóle bez występowania infekcji, zmiany głosu, kaszel, chrząkanie, uczucie obcego ciała w gardle;
- Szyi (mięśni i kręgosłupa): zmniejszenie mobilności, bóle szyi, ramion i pleców, uczucie zmęczenia mięśni;
- Uszu: szumy uszne, wrażenie dźwięczenia, zaburzenia słuchu, bóle uszu bez występowania infekcji, uczucie zatkania uszu (jak podczas zmiany ciśnienia);
- Żuchwy: objawy akustyczne (klikanie, trzeszczenie, chrobotanie), ból mięśni żucia, występowanie punktów spustowych na mięśniach żucia, ograniczenie otwierania, zaburzenie płynności ruchów, zbaczanie jednostronne żuchwy podczas ruchu opuszczania, niemożność gryzienia.
Terapia
Celem terapii jest przede wszystkim usunięcie przyczyny dysfunkcji oraz łagodzenie bądź likwidacja występujących objawów. Niezbędna jest zatem praca nie tylko lokalna w okolicy twarzoczaszki, ale na wszystkich poziomach ciała (szyja, klatka piersiowa, kręgosłup, miednica i kończyny), gdyż niemożliwe jest osiągnięcie sukcesu terapeutycznego bez całościowego podejścia do problemu. Terapia w przypadku każdego pacjenta dobierania jest indywidualnie, w zależności od przyczyny nieprawidłowości oraz towarzyszących objawów. Należy zaznaczyć, iż często usunięcie przyczyny dysfunkcji leży po stronie stomatologa, zatem współpraca fizjoterapeuta-stomatolog jest niezbędna.
